Dział: Krajobrazy
świata
19.06.2020
Temat:
Krajobraz wysokogórski Himalajów
Podręcznik
str. 149 – 154
Himalaje są najwyższym łańcuchem górski na
Ziemi. Najwyższym punktem jest Mount Everest ma 8850 m n.p.m.
Nazwa
Himalaje pochodzi od słów hima oznaczającego śnieg oraz alaja, czyli
dom, Himalaje to "dom śniegu".
Cechy
krajobrazu wysokogórskiego:
charakterystyczne
wiatry fenowe( ciepłe, suche, porywiste i silne)
bardzo
wysoka amplituda dobowa temperatur
im
wyżej tym niższa temperatura( na 100m w górę spadek temp. o 0,6°c)
mała
wilgotność powietrza .
W
najwyższych partiach Himalajów temperatura powietrza rzadko jest dodatnia.
Prawie wyłącznie pada śnieg, a wiatr wieje z ogromna prędkością. Śnieg gromadzi
się w dolinach, w których utworzyły się lodowce górskie.
W
Himalajach przebiega granica miedzy strefą klimat zwrotnikowego, który występuje
w
części południowej (klimat zwrotnikowy typ monsunowy, wilgotny), oraz strefa
klimatów podzwrotnikowych (klimat typowo górski, chłodny, suchy).
Obszary górskie charakteryzują się również
wykształconymi piętrami roślinnymi.
Piętra
roślinne w górach wysokich - przykład Himalaje
Źródło: http://www.wiking.edu.pl
Źródło: http://www.wiking.edu.pl
Mieszkańcy Himalajów
05.06.2020
Temat:
Krajobraz tajgi i tundry
Podręcznik
142 – 148
Tajga
występuje tylko na półkuli północnej w strefie klimatów umiarkowanych, zajmuje
obszary północne Ameryki Północnej, Azji i Europy.
Źródło:
https://images.app.goo.gl/4ay7DtmnamWQNj1d9
Klimat
umiarkowany, lata są ciepłe i krótkie, a zimy długie, kiedy temperatura spada
nawet do – 40ºC
Tajga
w zależności od położenia różni się składem gatunkowym, głównie tworzą ją lasy
iglaste, które tworzą: świerki, sosny, jodły, modrzewie.
W
tajdze żyje wiele zwierząt:
-
łosie
-
niedźwiedzie
-
sobole
-
rosomak
-
ptaki: sikory, głuszce, jastrzębie
Ze
względu na niesprzyjające warunki tajga jest słabo zaludniona. W
północno-wschodniej Azji żyją w tajdze Jakuci. Tradycyjnie zajmują się hodowlą
reniferów, koni, myślistwem i połowem ryb.
Tundra znajduje się w strefie klimatów okołobiegunowych,
na półkuli północnej: w Ameryce Północnej, Azji i Europie.
Źródło:https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=539762
Klimat
charakteryzuje się niską temperaturą powietrza, latem rzadko przekracza 10ºC, a
zimą spada nawet do – 50ºC.
Tundra
jest obszarem bezleśnym, występują tam: porosty, mchy, trawy, krzewinki,
borówka, a także karłowate wierzby czy brzozy.
Zwierząt
jest bardzo mało, można tam spotkać:
-
pardwy
-
sowę śnieżną
-
piżmowoły
-
renifery
-
lisy polarne
-
gronostaje.
Tradycyjna
ludność tundry zajmowała się polowaniem na zwierzęta, łowieniem ryb. Tereny te
zamieszkiwane są przez Inuitów.
29.05.2020
Temat:
Krajobraz śródziemnomorski
Podręcznik
str. 136 – 141
Krajobraz
śródziemnomorski występuje w rejonie Morza Śródziemnego, w strefie
podzwrotnikowej. Podobne warunki jak na wybrzeżach Morza Śródziemnego panują
również na niewielkich obszarach na czterech innych kontynentach: na zachodzie
Ameryki Północnej i Południowej oraz na południu Afryki i Australii.
W
strefie klimatów podzwrotnikowych wokół Morza Śródziemnego:
-
lato w klimacie śródziemnomorskim jest gorące i suche
-
zima w klimacie śródziemnomorskim jest ciepła i deszczowa.
Przeanalizuj
mapę i klimatogram dla Rzymu, który
znajduje się w podręczniku na str. 136
Roślinność
w strefie śródziemnomorskiej jest przystosowana do letniego okresu suszy,
liście drzew i krzewów są skórzaste – lśniące, grube i twarde,
-
oleandry
-
jałowce
-
mirty
-
wawrzyny
Można
także spotkać :
-
powojniki
-
kolcolisty
-
rozmaryny
Na terenach niewykorzystywanych rolniczo
występuje makia – zarośla wiecznie zielonych krzewów (m.in. jałowców,
oleandrów, mirtów, wawrzynów) i niskich drzew (m. in. Cyprysów, dębów, i sosen
pinii) charakterystyczne dla strefy śródziemnomorskiej.
W
strefie krajobrazu śródziemnomorskiego żyje wiele gatunków zwierząt:
-
daniele
-
kozice
-
muflony
-
koziorożce
-
wiewiórki
- owady – cykady
-
gady – jaszczurki, węże, gekon śródziemnomorski
-
ptaki – cierliki
Ludność
strefy śródziemnomorskiej zajmuje się rolnictwem i turystyką.
Charakterystycznymi
elementami krajobrazu są sady drzew oliwnych, cytrusowych (pomarańczy, cytryn,
mandarynek) i winnice.
W
rejonie Morza Śródziemnomorskiego powstały jedne z najstarszych cywilizacji
świata, rozwinęła się tam kultura
Egiptu, starożytnej Grecji i Rzymu.
Wybrzeża
Morza Śródziemnego są bardzo chętnie odwiedzane przez turystów z powodu
ciepłego i słonecznego lata oraz
licznych zabytków.
Kraje
Basenu Morza Śródziemnego m. in. Hiszpania, Francja, Włochy, Grecja, Chorwacja,
północna Afryka - Egipt.
22.05.2020
Temat:
Krajobraz pustyni gorącej i pustyni lodowej cz. 2 Pustynia lodowa
Podręcznik
str.130 - 133
Pustynia
lodowa to obszar ubogi w roślinność, ale bardzo bogaty w lód
Regiony,
w jakich występuje pustynia lodowa to obszary wokół bieguna północnego i
bieguna południowego
Biegun
północny – Arktyka w skład, której wchodzi Ocean Arktyczny, wyspy na tym
oceanie – Grenlandia (największa wyspa na świecie) oraz obszary północne
Ameryki Północnej, Europy i Azji
Źródło:
https://images.app.goo.gl/4e3HWytmrcA4BuTG7
Biegun
południowy – Antarktyka, obejmuje kontynent Antarktyda, wyspy, które się tam
znajdują oraz Ocean Południowy.
Źródło:
https://images.app.goo.gl/aDdxEVoDaX9tJMy78
Klimat
jest bardzo surowy, charakteryzuje się niskimi wartościami temperatury
powietrza. W zimie na Grenlandii temperatury dochodzą do - 50ºC. Zimniejsza jest Antarktyka, ponieważ jest tam
wielki ląd, który szybko się wychładza.
Wieją
bardzo silne wiatry, a opady są niewielkie, wyłącznie w postaci śniegu, dlatego
też na tym obszarze występuje lądolód - potężna pokrywa lodowa.
Na
wybrzeżach żyją duże ssaki lądowe, np.:
wół
piżmowy,
renifer
karibu,
niedźwiedź
polarny.
W
wodach arktycznych żyje wiele gatunków fok, ryb, liczne są także ptaki, które
latem gniazdują na lądzie, ale żerują w pasie wód przybrzeżnych.
Na
Antarktyce żyją pingwiny
Na
obszarach polarnych na północy mieszkają Eskimosi, Lapończycy, Nieńcy, żyją oni
z rybołówstwa, myślistwa oraz hodowli reniferów.
Na
Antarktydzie znajdują się jedynie stacje badawcze, w których czasowo przebywają
naukowcy.
Na
tych obszarach występują dni i noce polarne.
W
czasie dnia polarnego Słońce nie zachodzi dobę lub dłużej, a w czasie nocy
polarnej – nie wschodzi przez dobę lub dłużej. Na biegunach dzień i noc polarna
trwają po półmroku.
Temat:
Krajobraz pustyni gorącej i pustyni lodowej cz. 1 Pustynia gorąca
Podręcznik
str. 127 – 130
Pustynia
– obszar, na którym ze względu na niesprzyjające warunki klimatyczne roślinność
jest bardzo uboga lub w ogóle nie występuje; wyróżnia się pustynie gorące oraz
pustynie lodowe.
Pustynia gorąca
leży w strefie klimatów zwrotnikowych, który charakteryzuje się tym, że przez
cały rok jest tam gorąco i sucho, opady są bardzo niewielkie i nieregularne.
Może się zdarzyć, że deszcz nie pada przez kilka lat.
Najbardziej znaną pustynią na świecie jest
Sahara, która leży w północnej Afryce.
W zależności od rodzaju podłoża możemy wyróżnić pustynie:
- piaszczyste
- żwirowe
- kamieniste.
Wiatr
wiejący na pustyni piaszczystej usypuje wydmy, a na pustyni kamienistej wiatr
uderza niesionym piaskiem w większe fragmenty skalne i w taki sposób powstają
formy o różnych kształtach nazywane grzybami
skalnymi.
Rośliny i zwierzęta na pustyni
gorącej
Pustynia
formacja roślinna gdzie jest mało roślin. Na pustyni wykształciły się rośliny,
które mają umiejętność przeżycia w trudnych okolicznościach, kiedy jest gorąco
i sucho: kaktusy – opuncja, tamaryszki.
Bujna
roślinność występuje jedynie w oazach.
Oaza –
miejsce na pustyni, w którym wody podziemne znajdują się płytko pod
powierzchnią gruntu; występująca tam roślinność jest znacznie bujniejsza niż na
otaczających terenach.
Zwierzęta
także przystosowały się do życia na pustyni np. wielbłąd, który w garbie ma
dużo tłuszczu, z którego korzysta kiedy, przez długi czas nie ma wody, skoczek
pustynny, fenek (polują w nocy, w dzień chowają się przed słońcem).
Na
pustyni bywa, że w ciągu dnia powietrze nagrzewa się powyżej 40°C, a nocą
temperatura może spaść nawet poniżej 0°C.
Ludzie,
którzy mieszkają na pustyni w Afryce to Beduini, zajmują się oni głównie
hodowlą zwierząt – wielbłądy, owce, kozy.
Mieszkańcy
pustyni budują domy z kamienia i gliny.
Zadanie
Wykonaj
w zeszycie zadanie.
Zadanie należy przesłać na adres: sp6geografia@gmail.com do 25.05.2020 r.
08.05.2020
Temat:
Krajobraz sawanny i stepu
Podręcznik
120 - 126
Sawanna
1.
Sawanna występuje w strefie klimatów równikowych.
Temperatura
jest tam wysoka przez cały rok, a roczne sumy opadów w pobliżu pustyń wynosi od
200 mm do 1000mm w sąsiedztwie lasów równikowych..
Zajmuje
ona rozległe obszary w Afryce, Ameryce Południowej i Australii.
Źródło:
https://www.ekologia.pl/wiedza/slowniki/leksykon-ekologii-i-ochrony-srodowiska/sawanna
2.
W sawannie wyróżniamy:
-
porę deszczową – rośliny mają wody pod dostatkiem, bujnie się wówczas rozwijają,
kwitną i wydają owoce
-
porę suchą – nadal jest gorąco, ale brakuje wody, roślinność częściowo zamiera
aż do następnej pory deszczowej (w dolinach rzek pojawiają się wąskie pasy
wiecznie zielonych drzew, zwane lasami galeriowymi).
3.
Świat roślin i zwierząt sawanny
Na
sawannie występują trawy oraz nieliczne drzewa – baobaby i akacje.
Zwierzęta:
antylopy, zebry, słonie, żyrafy, lwy lamparty, gepardy, sępy, szakale
4.
Życie mieszkańców strefy sawann
Mieszkańcy sawanny w
Ameryce Południowej i Afryce zajmują się głównie rolnictwem. Wprawdzie na
słabych czerwonych glebach uprawiają: proso, sorgo, kukurydzę, maniok, jednak
częściej zajmują się pasterstwem bydła, kóz i owiec. Wędrują w poszukiwaniu pożywienia
dla zwierząt. Ludem żyjącym na sawannie są Masajowie, rozproszeni są na
terenach północnej Tanzanii i południowej Kenii. Wysocy, szczupli i odziani w
kolorowe szaty są chyba najbardziej charakterystycznym plemieniem Czarnego
Lądu.
Step
1.
Stepy występują w suchej strefie klimatu umiarkowanego (deszcze i umiarkowane
temperatury powietrza występują prze stosunkowo krótki czas wiosną i jesienią) –
taki rodzaj klimatu umiarkowanego nazywamy kontynentalnym.
Charakteryzują
się gorącym suchym latem i mroźną i sucha zimą.
Step
jest bezdrzewną, trawiastą formacją roślinną, z możliwą domieszką krzewów.
W
różnych częściach świata tę formację określa się różnymi nazwami:
step
– Azja i Europa
preria
– Ameryka Północna (Wielkie Równiny Prerii)
pampa
– Ameryka Południowa (Nizina LaPlaty)
Źródło:
https://epodreczniki.pl/a/stepy/D12MaDas9
2. Świat roślin i zwierząt stepów
Stepy
rozległe tereny porośnięte trawami i niskimi roślinami. Na stepach żyją
różnorodne zwierzęta: gryzonie np. świstaki, pieski preriowe i susły, ssaki
kopytne np. osły, suhaki, bizony oraz ptaki, kuropatwy, przepiórki. Niezwykle
bogaty jest świat owadów.
3.
Życie mieszkańców stepów
Ziemia
na stepach jest żyzna i bogata w próchnicę, dzięki temu plony są
obfite. Mimo to życie na stepach jest wymagające. Brakuje tu wody
i niewiele jest roślin dających jadalne owoce.
Mieszkańcy stepów niektórzy Mongołowie i
Kazachowie prowadzą tradycyjny tryb życie, zajmują się chowem zwierząt, głównie
bydła. Zwierzęta hodowano na mleko i mięso. Z kolei skóry, kości
i wełna były materiałami do konstrukcji przenośnych domów nazywanych jurtami (w Azji) lub tipi (w Ameryce). Ze skór szyto
ubrania, a wełna stała się surowcem do wytwarzania tkanin, dywanów
i koców. Prowadzą oni koczowniczy tryb życia.
Zadanie dla chętnych:
Wykonaj
dioramę wybranego krajobrazu świata.
Przestrzenna makieta z kartonu, która
przedstawia „scenę”, wybranego krajobrazu: wilgotnego lasu równikowego,
stepu, sawanny, pustyni gorącej, pustyni lodowej, tundry, tajgi, wysokogórski
Himalajów.
Do makiety należy dołączyć podpis z nazwą
krajobrazu oraz imieniem i nazwiskiem oraz klasą.
Zdjęcie
pracy proszę przesłać na adres: sp6geografia@gmail.com
do 24.05.2020r.
Wykonane
makiety proszę przechować, aby później uczniowie mogli je przynieść do szkoły.
Poniżej
przykładowe zdjęcie dioramy.
